Krótkowzroczność (Myopia, od greckiego słowa mrużyć) pojawia się wtedy, gdy gałka oczna jest zbyt długa w stosunku do krzywizny rogówki. Wpadające do oka promienie świetlne zostają zogniskowane przed siatkówką, co powoduje nieostre widzenie przedmiotów znajdujących się daleko. Pacjent musi wytężać wzrok w celu przeczytania odległego napisu czy rozpoznania znaku. Aby zobaczyć wyraźniej mruży oczy aby wyostrzyć obraz. Dalszymi objawami jest trudność widzenia w nocy, szczególnie z daleka oraz zamazywanie się obrazu i pojawianiem się obwódki wokół niego.
Krótkowzroczność jest najczęstszą chorobą refrakcji oka. Według szacunków naukowców, aż 30% Europejczyków cierpi na krótkowzroczność, a w Azji aż 60% społeczeństwa. Najczęściej wada ta powstaje przed 20 rokiem życia, zwykle już w wieku szkolnym i to co coraz wcześniej. Za taki stan odpowiada przede wszystkim nowoczesny styl życia, gdy większość czasu przeznaczamy na pracę wzrokową ograniczoną zwykle do około 50 centymetrów (komputery, laptopy, tablety, e-booki, telefony komórkowe).
Chociaż badanie wykazują, że krótkowzroczność jest przynajmniej częściowo uwarunkowana genetycznie, to nie znany jest dotąd żaden mechanizm, według którego wada ta mogłaby się dziedziczyć. Genom daje więc najprawdopodobniej jedynie skłonności do wystąpienia tej choroby. Niektórzy naukowcy twierdzą, że łagodna postać krótkowzroczności wywołana jest transmisją dominującego chromosomu autosomalnego. Z kolei w przypadkach silnej krótkowzroczności istnieją przypuszczenia, że jest to związane z mechanizmem recesywnego chromosomu autosomalnego. W przypadku kobiet, u których stwierdzono wczesne pojawienie się krótkowzroczności, ciąża jest zazwyczaj przyczyną znacznego pogłębienia się wady.
Wyróżnia się kilka rodzajów krótkowzroczności.
Krótkowzroczność młodzieńcza, definiowana jako krótkowzroczność rozpoczynająca się miedzy 7 a 16 r.ż., która powodowana jest głównie wzrostem długości osiowej gałki ocznej. Do czynników ryzyka należą: zez zbieżny utajony, astygmatyzm odwrotny, poród przedwczesny, obciążenia rodzinne i nasilona praca wzrokowa do bliży. Zasadniczo, im wcześniej pojawia się krótkowzroczność, tym większy jest stopień jej progresji. W Stanach Zjednoczonych progresję krótkowzroczności u dzieci ocenia się na około O,5 Dioptrii na rok.
Krótkowzroczność dorosłych rozpoczyna się ok. 20 r.ż., W tym wieku czynnikiem ryzyka rozwoju krótkowzroczności jest nasilona praca wzrokowa do bliży. Prawdopodobieństwo progresji krótkowzroczności związane jest z początkowym stopniem wady refrakcji.
Przez lata proponowano wiele sposobów zapobiegania lub zwalniania tempa progresji krótkowzroczności. Do takich metod zaliczono stosowanie korekcji optycznej w postaci okularów dwuogniskowych, wieloogniskowych lub zdejmowanie okularów do dali przy wykonywaniu pracy z bliska. Jedną z metod było wielomiesięczne podawanie kropli z Atropiną, ale objawy oboczne tej terapii znacznie przewyższały ewentualny skutek leczniczy. Pojawiły się także badania oceniające spowolnienie postępu krótkowzroczności u dzieci i młodzieży, u których zastosowano korekcje soczewkami kontaktowymi bardzo wcześnie, już w wieku 7-8 lat.
Dodatkowo trening wzrokowy- jako element istotny w zmniejszaniu krótkowzroczności- obejmuje ćwiczenia, takie jak skupianie wzroku na przemian do dali i bliży oraz ćwiczeniach konwergencji.
